Na obali reke Eufrat, na jugoistoku Turske, nalazi se mesto koje ne liči ni na jedno drugo, Halfeti. Ovaj neobični grad delimično je potopljen prilikom izgradnje brane Biredžik 2000. godine, a danas je poznat širom sveta kao „potopljeni grad“ i jedino mesto gde, prema legendi, cvetaju prave crne ruže
Izgradnja brane u gradu Halfeti visoke 60 metara i široke 2,5 kilometra rezultirala je stvaranjem veštačkog jezera koje je zauvek promenilo pejzaž ovog dela Turske. Više od 6.000 ljudi moralo je da napusti svoje domove, a oko 40% starog grada Halfetija završilo je pod vodom. Nestale su kamene kuće, lokalne prodavnice, pa i deo znamenite Merkez džamije iz 19. veka.
Danas se staro jezgro Halfetija nalazi ispod površine, ali život nije stao. Stanovnici su se prilagodili i okrenuli turizmu. Stare kuće su pretvorene u restorane i kafiće, a gosti iz celog sveta dolaze da istraže „grad pod vodom“ čamcima, skuterima na vodi ili čak roneći kroz ostatke potopljenih građevina.
Turizam, ronjenje i priče iz prošlosti
Ronjenje u Halfetiju postalo je posebno popularno nakon što je turska svetska rekorderka u slobodnom ronjenju, Šahika Erčumen, 2020. godine zaronila upravo ovde kako bi podigla svest o zagađenju plastikom. Tokom zarona mogu se videti ostaci kuća, ribarskih mreža i prirodne pećine urezane u krečnjak, kao i raznovrsne vrste rečnih riba koje plivaju kroz potopljenu istoriju.
Uz sve to, posetioci često posećuju i obližnju tvrđavu Rumkale, do koje se dolazi brodom. Ova vizantijska tvrđava iz 5. i 6. veka kasnije je bila rezidencija jermenskih katolikosa, da bi potom pala u ruke Mameluka i Osmanskog carstva. Njeni impozantni zidovi i položaj iznad reke ostavljaju snažan utisak na svakog gosta.
View this post on Instagram
Tajna crnih ruža iz Halfetija
Halfeti je najpoznatiji po svojim crnim ružama, koje rastu samo ovde, na obali Eufrata. Stručnjaci tvrde da nijedna ruža nije potpuno crna već vrlo tamna crvena ili bordo. Međutim, lokalna klima, zemljište i legenda dali su ovim cvetovima magičan karakter. Ruže iz Halfetija posebno su tamne zbog specifične kiselosti tla i metoda gajenja na izvornom korenu, a sunce dodatno pojačava njihovu tamnu boju.
Meštani ih ponosno uzgajaju i od njih prave razne proizvode – od parfema i sapuna, do sladoleda i čajeva. Britanski brend Penhaligon’s čak je lansirao parfem „Halfeti“, inspirisan ovim čudesnim cvetom.
Legende o ljubavi i tragediji
Jedna od najpoznatijih lokalnih legendi govori o zabranjenoj ljubavi između Vartuhi, unuke graditelja lokalne džamije, i siromašnog dečaka Fırata s druge strane reke. Kada im je ljubav zabranjena, zajedno su skočili u reku i utopili se. Od tada, sve ruže u Halfetiju, nekada crvene, navodno su postale crne, simbol večne tuge i izgubljene ljubavi.
Druga legenda kaže da je crna ruža pripadala lično đavolu. On je posadio na mestu gde je nevina devojka ubijena, kao znak osvete i bola.
Halfeti – Grad koji se ne zaboravlja
Uprkos potapanju, Halfeti nije zaboravljen – naprotiv, postao je jedno od najposećenijih i najposebnijih mesta u Turskoj. Godine 2013. postao je deo Cittaslow mreže sporih gradova, što potvrđuje njegovu posvećenost očuvanju lokalne tradicije i kvaliteta života.
Istorija glamura: turizam u Opatiji kroz vekove, saznajte više.
Za sve one koji traže mesto koje kombinuje istoriju, mitove, prirodu i neponovljivu atmosferu, Halfeti je destinacija koja ostavlja dubok utisak – i čini da se pitate da li su crne ruže stvarno crne, ili samo plod legende koja živi pod površinom vode.
Pratite nas na našoj Linkedin, Facebook, Instagram i X stranici, budite u toku sa novostima i zanimljivostima iz turizma i ugostiteljstva.
