U srcu planinskog regiona Epira, na severozapadu Grčke, nalazi se Zagorohoria – jedinstvena mreža od 46 kamenih sela povezanih kaldrmisanim stazama i lukovitim mostovima. Ovaj krajolik, koji je vekovima bio izolovan od sveta, danas privlači ljubitelje prirode i planinarenja iz celog sveta
Smeštena u masivu Pindusa, blizu granice sa Albanijom, Zagorohoria ili Zagori doslovno znači sela iza planine, preko planina. Do 1970-ih jedini način da se iz jednog sela stigne u drugo bio je mrežom kamenih staza, mostova i stepenica isklesanih u stenama. Upravo taj kameni lavirint, koji je vekovima služio nomadima, trgovcima i seljacima, danas je najveća atrakcija ovog regiona. To je i razlog zbog kog je Zagori 2023. godine uvršten na Uneskovu listu svetske baštine.
Priroda i tradicija u savršenom skladu
Ova planinska sela okružena su gustim šumama hrasta, bukve i bora, a u središtu svakog sela nalazi se trg sa drevnim platanom starim i do 600 godina. Sve kuće, crkve i škole građene su od lokalnog kamena. Pravila gradnje bila su strogo vezana za očuvanje prirode i zajednice. Čak je i seča drveća bila dozvoljena samo za zajedničke projekte.
Mostovi Kokkori, Missiou i Mylos iz 18. veka i danas impresioniraju svojom arhitekturom. Njihova izdržljivost pokazuje koliko su majstori tog vremena poznavali klimu i prirodu. Kanali uz staze i V-formirani stubovi mostova građeni su da odole kišama, bujicama i eroziji.
View this post on Instagram
Vikos klisura – grčki Veliki kanjon
Jedan od vrhunaca svake planinarske ture kroz Zagori je pogled sa Beloi vidikovca na Vikos klisuru. Ovaj 20 kilometara dugačak kanjon često nazivaju grčkim Velikim kanjonom. Iako manji od američkog, Vikos očarava svojom zelenom vegetacijom i dramatičnim liticama od krečnjaka. U njegovim dubinama protiče reka Voidomatis, poznata po smaragdnim izvorima i lekovitim biljkama koje rastu na njegovim obroncima.
Održivi turizam i povratak života u sela
Zbog migracija tokom 20. veka mnoga sela su opustela, ali poslednjih decenija polako ih oživljavaju mali porodični pansionu, poput tradicionalnih kamenih kuća pretvorenih u gostionice. Turisti danas ne dolaze samo da planinare, već i da otkriju jedinstvenu arhitekturu, bogatu bioraznovrsnost i lokalnu kulturu.
Osim toga, Zagori privlači i stručnjake iz oblasti održive gradnje i klimatske adaptacije. Istraživanja su pokazala da su stare kamene kuće građene sa tolikim razumevanjem prirodnih uslova da gotovo zadovoljavaju današnje standarde energetske efikasnosti i ekološke održivosti.
Lekcija iz prošlosti za budućnost
Planinarenje stazama Zagorohorije nije samo fizičko iskustvo, već i putovanje kroz vreme. Svaki most, svaka stepenica i svako drvo pričaju priču o ljudima koji su živeli u skladu sa prirodom i gradili sela koja i danas inspirišu svet.
Istorija glamura: turizam u Opatiji kroz vekove, saznajte više.
U eri klimatskih promena, ova sela iza planine postaju simbol održivog života i dokaz da je harmonija sa prirodom ključ dugovečnosti i budućnosti.
Ovaj dragulj Epira je idealna usputna destinacija ka Jonskom moru, udaljena manje od sat vremena od autoputa Egnatia. Zagorohoriu možete obići tokom putovanja ka Pargi, Lefkadi, Sivotu, Krfu ili drugim mestima jonske obale, ali i prilikom povratka sa odmora.
Pratite nas na našoj Linkedin, Facebook, Instagram i X stranici, budite u toku sa novostima i zanimljivostima iz turizma i ugostiteljstva.
