Vladimir Veličković: Figura kao izraz egzistencije naziv je retrospektivne izložbe Vladimira Veličkovića (1935–2019) koja se otvara u Muzeju savremene umetnosti u Beogradu. Radi se o umetniku čije je prisustvo nezaobilazno u sagledavanju razvoja domaće i šire evropske umetničke scene, najpre u kontekstu kasnih pedesetih godina 20. veka, kada se u njegovom stvaralaštvu uočava bliskost sa postnadrealističkim duhom jednog krila domaće umetničke scene, potom u okvirima pojave nove figuracije tokom šezdesetih godina, a nakon odlaska u Pariz 1966. kroz dalji razvoj ovog Veličkovićevog umetničkog izraza pod okriljem francuske nove figuracije i, konačno, posebno osamdesetih godina, kada paralelno sa usponom svoje internacionalne karijere biva dovođen u vezu sa „postmodernističkom citatnom strategijom“
Izložba nije hronološki koncipirana već prati određene problemsko-tematske segmente u radu umetnika, koji mogu upućivati i na širi kontekst u kome se umetnik formirao, bazirao i stvarao osoben likovni jezik. Kroz deset odvojenih tematsko-problemskih celina, koje se fokusiraju na određene teme i simbole kao i njihovo značenje u Veličkovićevom slikarstvu, obuhvaćen je složen umetnički opus koji korespondira sa najvišim dometima modernog i savremenog slikarstva. Praćenjem određenih tematsko-problemskih celina, koje su definisane kao Mladost, Raspeća, Telo u pokretu, Mesta, Gubilišta, Glave, Poreklo, Životinje, Ništavilo, Bez imena, postiže se uvid u složenost ovog opusa. Pratimo ga od najranijih crteža i slika nastalih u beogradskom periodu, kada umetnik radi oskudne prostore ukočene, statične atmosfere, preko barokne uzvitlanosti naglašenog pokreta u ciklusu Strašila, potom figura u različitim fazama trčanja ili pada inspirisanih Mejbridžovim istorijskim eksperimentima sa fotografijom, pa uzavrelih frenetičnih glava oratora ili ispražnjenih, pustih prostora gubilišta, sve do poslednjih prizora spaljene zemlje i pejzaža čija se linija horizonta gubi u izmaglici dima i magle.
Vladimir Veličković je jedinstvena stvaralačka figura koja po svojim složenim identitetskim obeležjima istovremeno pripada različitim kulturama: srpskoj, jugoslovenskoj, francuskoj, evropskoj, pomerajući granice percepcije jugoslovenske umetnosti datog vremena i takođe ostavljajući mogućnost preispitivanja aktuelne postjugoslovenske umetničke pozornice.
Izložba priređena na svih pet nivoa Muzeja obuhvata preko sto radova Vladimira Veličkovića realizovanih u medijima slike i crteža, među kojima je i trinaest dela iz zbirki Muzeja savremene umetnosti u Beogradu kolekcioniranih tokom proteklih decenija, tačnije od 1962. do 2019. godine. Pored radova iz kolekcije Muzeja, na izložbi su zastupljena i dela iz drugih institucija, muzeja i galerija, kao što su: Nacionalni muzej moderne umetnosti – Centar Pompidu (Pariz), Centre national des arts plastiques (Pariz), Muzej suvremene umjetnosti (Zagreb), Moderna galerija (Ljubljana), Muzejot na sovremenata umetnost (Skoplje), Umjetnička galerija (Dubrovnik), Narodni muzej u Beogradu, Muzej Zepter, Muzej grada Beograda, Istorijski muzej Srbije, Umetnička zbirka SANU, Umetnička galerija „Nadežda Petrović“ (Čačak), Gradski Muzej Sombor, Moderna Galerija Valjevo, kao i iz privatnih kolekcija zemlje i inostranstva.
Izložbu prati katalog koji sadrži studijske tekstove domaćih i inostranih autora. Pored tekstova autora izložbe, muzejskih savetnika Svetlane Mitić i Žakline Ratković, kao i dr Jasmine Čubrilo, vanrednog profesora Filozofskog fakulteta u Beogradu, katalog uključuje i antologijske tekstove inostranih autora, Mišela Onfrea i Alena Žufroa.
Posebnu celinu u katalogu, kao i na izložbi, čini dokumentarni segment koji predstavlja fotografije i pisma iz porodične arhive umetnika, uz filmski program sastavljen od dokumentarnih filmova i video-priloga čije je emitovanje predviđeno tokom trajanja izložbe.
Muzej savremene umetnosti, Beograd
20. oktobar 2021. – 21. februar 2022.
Kustosi izložbe: Svetlana Mitić i Žaklina Ratković
Vladimir Veličković (1935–2019) diplomirao je 1960. na Arhitektonskom fakultetu u Beogradu. Bio je saradnik Majstorske radionice Krste Hegedušića (1962–1963) u Zagrebu. Od 1963. izlaže samostalno i na kolektivnim izložbama u zemlji i inostranstvu, a od 1966. godine živi i radi u Parizu. Predstavljao je Jugoslaviju na 36. Bijenalu u Veneciji 1972. godine. Dobitnik je brojnih značajnih nagrada i priznanja u zemlji i inostranstvu. Bio je član Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU), Francuske akademije (Academie des Beaux-Arts – Institut de France) i Makedonske akademije nauka i umetnosti (MANU). Odlikovan je najvišim francuskim priznanjem u oblasti kulture i umetnosti Commandeur dans l’Ordre des Arts et des Lettres i ordenom Légion d’Honneur. Bio je profesor (1983–2000) na École nationale supérieure des beaux-arts u Parizu. Osnivač je fonda za crtež „Vladimir Veličković“ iz koga se nagrađuju mladi umetnici Srbije.
