Na severu italijanske regije Pulja, ispod litica nacionalnog parka Gargano, nižu su duge peščane i šljunkovite plaže. Po svojoj lepoti, jedinstveni su biser Jadranskog mora, ali se do njih teško stiže kopnom. Većina tih plaža dostupna je samo sa mora
U Italiji je striktno zabranjeno graditi neposredno uz obalu, te su hoteli povučeni duboko u kopno. Na plažama nema restorana, kafića ni betoniranih terasa. Dozvoljeno je postavljanje pokretne opreme za plaže: suncobrani, ležaljke, drvene staze i demotažne nadstrešnice ispod kojih se mogu kupiti osvežavajuća pića, sendviči i sladoled.
Prirodne lepote i šarm regije Fođa
Sve ove plaže pripadaju obali puljanskog okruga Fođa, koja na slici italijanske „čizme“ predstavlja njenu „mamuzu“. Glavni grad se takođe zove Fođa. Ima oko 150.000 stanovnika i jedno je od najstarijih naselja Apeninskog poluostrva. Zbog plodnog zemljišta, još su je stari Grci koristili kao žitonosnu koloniju. Ime Fođa potiče od latinske reči „fovea“, što znači jama u kojoj se čuva žito. Kroz istoriju Fođa je hranila i jug i sever poluostrva. Sam grad je imao značajnu ulogu u trgovini, tako što se u njemu plaćao porez za promet stoke i poljoprivrednih proizvoda. Brojni vladari su Fođu birali za svoje sedište (Henri grof Monte Sant’Anđelo, Vilijam II od Sicilije u 12. veku gradi monumentalnu katedralu, Fridrih II je 1223. godine u Fođi sebi sagradio palatu, a 1447. kralj Alfonso V od Aragona je podigao „Custom Palace“ kao poresku upravu).
Od lepote i bogatstva Fođe je ostalo veoma malo tragova. Uništena je u razornim zemljotresima u 14. 15. i 18. veku. Poslednje razaranje, grad je pretrpeo u Drugom svetskom ratu nakon snažnog bombardovanja od strane savezničkih snaga. Godine 1943. Fođa postaje oslobođeni grad iz kojeg saveznici organizuju svoje akcije. Godine 1959. i 2006. Fođa je dobila zlatnu medalju za civilnu i vojnu ulogu u Drugom svetskom ratu.
Šta treba videti u gradu Fođa
Sam grad Fođa nije atraktivna turistička destinacija. Obiluje vrednim objektima srednjovekovne arhitekture, ali je više mesto boravka turista koji obilaze okolne prirodne lepote, šarmantne ribarske gradiće i kupaju se na jedinstvenim plažama. Vredni spomenici arhitekture delimično su očuvani i rekonstruisani. Obilazak grada treba početi sa centralnog trga Umberto Đordano koji obiluje kafićima, restoranima i brojnim prodavnicama. Od trga kreće pešačka ulica sa prelepim drvoredom. Trgom dominira crkva „Isus i Marija“, sa kitnjastom romaničkom fasadom.
Glavna gradska katedrala je „Santa Marija – Madona od sedam velova“ (Madonna dei sette veli). Nalazi se na trgu Frančesko de Santis i svojom monumentalnošću bitno natkriljuje sve gradske objekte, a sagrađena je početkom 12. veka. Nakon zemljotresa u 18. veku, od romaničke arhitekture ostali su samo delovi glavne fasade. Obnovljena je u istom veku u bogato dekorisanom baroknom stilu. Obilje plastike i skulptura, krase fasade i unutrašnjost crkve. Posebnu znamenitost katedrale predstavljaju kitnjaste orgulje i vredne umetničke slike.
Grad Fođa poznat je po jedinstvenoj arhitekturi Crkve dela Kroći (Chiesa della Croci). Sagrađena je kao religijski kompleks u koji se ulazi kroz trijumfalni barokni luk. Staza dalje prolazi ispod svodova pet kapela sa kupolama na po četiri moćna stuba. Na kraju puta je pročelje barokne crkve Svetog krsta. Objekti su građeni krajem 17. veka, na mestu gde je sveštenik Antonio da Olivadi postavio sedam krstova duž staze pokajanja u godini velike suše koja je pogodila region. Legenda kaže da je nakon pobadanja poslednjeg krsta, oluja kišom zasula Fođu. Na mestima postavljenih krstova, danas je pet kapela, a na mestu dva poslednja krsta je sagrađena crkva u kojoj se danas čuva vredna relikvija – deo Časnog krsta Isusovog. U kripti crkve se čuvaju posmrtni ostaci vojnika iz Prvog svetskog rata. Ovaj kompleks je zaštićen kao objekat od najvećeg nacionalno – kulturnog značaja Italije.
Najlepše skrivene plaže Italije
Za uživaoce netaknute prirode, nema lepšeg mesta od nacionalnog parka Gargano. Prostire se na 118.000 hektara i poznat je po prirodnim lepotama, brojnim endemskin biljkama, retkim životinjama, ali i mestima izazovnim za planinarenje i druge sportove. Guste šume Gargana završavaju se na kamenim, strmin liticama koje se obrušuju u Jadransko more.
Plaže Fođe spadaju u najlepše i najjedinstvenije plaže Mediterana. Zbog nepristupačnog terena i guste šume, na plaže se može stići samo sa mora. Iz malih primorskih gradova, organizovan je prevoz turističkim brodićima. U cenu prevoza, može biti uključen i sendvič obrok sa pićem. Osobenost ovih plaža su dugački sprudovi belog peska ili šljunka, plitko bistro more i zadivljujuća scenografija – stene koje bogatstvom formi i oblika izranjaju iz mora.
Najlepše mesto na svetu, saznajte više.
Jedna od najlepših plaža – Scijalara, poznata je po monumentalnom belom monolitu visokom 25 metara koji se naziva „Pikomuno“. Legenda kaže da je u obližnjem mestu Viesta živelo dvoje mladih – visoki i snažni momak Pikomuno i prelepa devojka kose boje sunca, zvana Kristalda. Pikomuno je svakodnevno sa plaže odlazio čamcem u ribarenje, a sirene su ga, zbog njegove lepote pozivale na ljubav. On ih je uporno odbijao, pravdajući se ljubavlju prema Kristaldi. Sirene su odlučile da ga kazne, te su odvukle lepu devojku u dubine mora. Izgubivši svoju voljenu, Pikomuno se skamenio od bola i do danas stoji kao ogromna stena na belom peščanom sprudu, čekajući svako veče da mu plima donese ljubavni zagrljaj Kristalde.
Osim ove plaže, turisti mogu uživati u skrivenim belim sprudovima i bistrom moru uvala i plaža: Baja dele Zagare, Vinjanotika, Kala dela Pergola, Punjoćuzo i Baja di Kampi (Baia delle Zagare, Vignanotica, Cala della Pergola, Pugnochiuso i Baia di Campi). Ambijentu daju posebnu lepotu kameni lukovi i stene koji sa ozelenjenim kapama, štrče iz mora.
U neposrednoj blizini obale, na 12 nautičkih milja, nalazi se arhipelag Tremiti. Do ostrva se dolazi trajektom. Ovo je omiljena destinacija ljubitelja ronilačkog sporta, zbog dubokih podvodnih pećina i šarenolikog morskog sveta.
Brojne taverne i restorani malih ribarskih gradića, pravo su mesto za užitak u mediteranskim mirisima i ukusima – ribe i plodovi mora, sveže voće i povrće, lokalna testenina u jednostavnim, a ukusnim sosovima. Sve to, najbolje je kad je zaliveno odličnim vinima, a po popularnim cenama.
Antr.
Poznate ličnosti rođene u Fođii: Adrijano Ćelentano (1938), pevač, glumac, producent, reditelj; Donato Koko (1956) glavni dizajner Ferarija
Tekst i foto: Branka Bošnjak
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, budite u toku sa novostima i zanimljivostima iz turizma i ugostiteljstva.
