Antalija – putevima čuda

Nekada je to bila drevna Likija, smeštena između Sredozemnog mora i planina Taurus kojom su dominirali slobodni gradovi Side, Mira, Patara i Ksantos, a danas se nalazi u sastavu Turske, u oblasti Antalija i Mugla. U ovim predelima živi se već milenijumima, a o drevnim Likijcima se zna da su učestvovali u osvajanju Egipta, da su se u Trojanskom ratu borili na strani Troje, osvajala ih je Persija, oslobađao Aleksandar Veliki, a dugo su bili provincija Rimskog carstva. U Miri je živeo, radio i umro Sveti Nikola Čudotorac

Danas su ove oblasti poznate po turizmu i poljoprivredi. Antalija kao grad i čitava oblast ugosti više od petnaest miliona turista godišnje, a predeli severno od Demre (drevne Mire) prekriveni su plantažama nara, mandarina, pomorandži, plastenicima sa svim mogućim vrstama voća i povrća, zbog čega je hrana svuda u Turskoj izuzetno raznovrsna i ukusna.

The Route of Miracles bio je naziv studijske ture koju je organizovala Turistička organizacija Turske za internacionalnu grupu novinara, koja  je počela u Istanbulu – Konstantinoplju, prestonici Istočnog Rimskog carsta, a nastavila se u Maloj Aziji, od Antalije do Mugle.

Antalija i drevni grad Side

Oblast Antalije se nalazi na Sredozemnom moru na prostoru antičke Likije, a istoimeni glavni grad ima nešto više od milion stanovnika. Turci ga zovu prestonicom turizma jer godišnje ugosti i do petnaest miliona turista.

Ipak, pre nego što je postala prestonica turizma, ovde se nalazio drevni grad Atalija, koga je osnovao kralj Pergama Atal II u 2. veku pre nove ere. Po legendi, kralj Atal je poslao izaslanike da pronađu raj na zemlji, a oni su pronašli plodnu dolinu, skrivenu iza planina Taurus, uz obalu Sredozemnog mora gde je danas Antalija. Nakon helenističkog perioda grad je postao deo Rimskog carstva o čemu svedoči Hadrijanova kapija, zatim Vizantije, Osmanskog carstva i danas Turske. U starom gradu Kaleičiu susreću se Evropa i Azija, a bogata prošlost vidi se na svakom koraku kroz autentične kaldrmisane sokake sa kućama iz otomanskog perioda. Mnoge od njih su obnovljene i pretvorene u male hotele. Jedan od njih bio je i naš hotel Ruin Adalia sagrađen na ostacima rimske vile. Ruševine vile i njene mozaike moguće je videti  kroz stakleni pod koji se prostire duž celog kompleksa sastavljenog od nekoliko zasebnih kuća iz otomanskog perioda koje okružuju dvorište sa bazenom.

U staru rimsku luku u Antaliji danas uplovljavaju privatne jahte i turistički brodovi, a u okolini ima mnogo kafića, barova i restorana. Jedan od njih, restoran Arma, na vrhu brda, sa izvrsnim izborom ribljih specijaliteta ugostio je i našu grupu.

Nastavljamo za drevni grad Side koji su osnovali stari Grci još u 7. veku pre nove ere. Šetnja kroz grad je istinsko putovanje kroz vreme – od amfiteatra, preko antičke Agore do Apolonovog hrama na obali mora, a sve kroz bajkovite uličice sa kućama izgrađenim u tradicionalnom stilu koga još uvek ima i na Balkanu, Side je pravi biser ove regije. Dan završavamo u restoranu Azumare Lounge na obali mora u kome uživamo u raznovrsnim đakonijama.

Crkva Svetog Nikole u Demri i drevna Mira

Sveti Nikola (oko 270 – 345) odrastao je i bio arhiepiskop u Miri (današnja Demra). Njegove mošti ležale su u bazilici koju je podigao Justinijan u 6. veku dok nisu prenete u Bari u 11. veku. Savremeni grad Demre je udaljen oko 90 km od Antalije, i do njega se stiže putem koji uz morsku obalu prolazi kroz nepregledno zelenilo borovih šuma sa veličanstvenom planinom Taurus u pozadini. Bazilika svetog Nikole, iako prilično oštećena, i dalje čuva grob svetog Nikole, poneku staru fresku na zidu, a mi smo imali privilegiju da prisustvujemo liturgiji koju su grčki, ruski i drugi pravoslavni sveštenici služili u crkvi, uz pratnju ruskog hora i velikog broja vernika, na dan Sv.Nikole 6. decembra, po gregorijanskom kalendaru.

Nakon ručka i osveženja u vidu ajrana, hladnog, slanog i vrlo ukusnog, gaziranog jogurta, nastavljamo za drevnu Miru koja ima neke od najspektakularnijih likijskih ruševina — kamene grobnice i amfiteatar koji se još uvek koristi za festivalske produkcije.

Patara i Ksantos

Sledi Patara (u kojoj je moguće bio rođen Sv. Nikola), nekada glavni grad Likijskog saveza gradova za koji se smatra da je prvi demokratski savez na svetu. Među atraktivnim ruševinama u Patari, još uvek stoji nedavno restauriran parlament.

Nakon Patare krećemo za Ksantos, još jedan od gradova iz Likijskog saveza, a put nas vodi kroz nepregledno more plastenika. Sve je prekriveno plastenicima, tek tu i tamo po neki komad zemlje sa voćnjacima, praznih livada ili pašnjaka nema nigde. U Ksantosu se nalazi jedan od najvažnijih arheoloških nalaza za tumačenje drevnih jezika – Obeliks iz Ksantosa na kojem su ugravirani natpisi na starogrčkom, likijskom i milijanskom jeziku.

Area Sakra, grad mačaka.

Poslednje veče u Turskoj provodimo u hotelu Rixos Premium u mestu Gocek, u istoimenom zalivu gde nam je upriličena i oproštajna večera. Uz muziku i odlično tursko vino uživamo u specijalitetima od ribe i mesa u restoranu People’s.

Ovog putopisa ne bi bilo bez goturkiye.com, od srca se zahvaljujemo i Turskoj ambasadi u Beogradu, kao i našim vodičima.

Tekst: Bojana Ilić

Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, budite u toku sa novostima i zanimljivostima iz turizma i ugostiteljstva.